انتخابات

امروز بعد از مدتها داشتم با حاجی بحث سیاسی می‌کردم. بحث این شد که نظام الان مقبولیت داره یا نه. حرف من این بود که خب اگه مقبولیت نداره و اکثریت مخالفن چرا تو انتخابات شرکت می‌کنن؟ با این حرفم بحث کشیده شد سمت درست بودن یا نبودن انتخابات تو ایران. حاجی به دستکاری و تقلب انتخابات معتقد بود و می‌گفت چون نتیجه انتخابات درست نیست خب پس به اینکه اعلام شده چه تعدادی رای دادن هم نمیشه اعتماد کرد. گفتم خب پس چیکار کنیم؟ از کجا بفهمیم چند نفر رای میدن یا به کی رای میدن؟ گفتم اگه من نظرسنجی‌های موسسه‌های نظرسنجی معتبر خارجی رو بهت نشون بدم چی؟ هرچی اونا گفته باشن قبول می‌کنی؟ گفت بستگی داره که چی گفته باشن! گفتم آفرین! یعنی اگه اونی که تو می‌خوایو گفته باشن درستن وگرنه غلطن نه؟ بالاخره گفت باشه! گفتم خب من نظرسنجی موسسات آمریکایی رو قبل انتخابات بهت نشون میدم. آمریکا که قبوله دیگه نه؟ گفت آره حالا نشون بده ببینیم چی میشه!

گفتم حالا که از این بحثا داشتیم و خوب هم بوده اینجا هم یه مقداری بنویسم در موردش:

اول بگم که منبع نظرسنجی‌هایی که نشونش دادم فایل‌هایی بود که قبلا که خودم دنبال این قضیه بودم جمع‌آوری کرده بودم. یکی دوتا گزارش نظرسنجی از موسسه WPO* و یه فایل از مرکز نظرسنجی TFT رو از قبل داشتم. ضمنا ویکی‌پدیای انگلیسی هم بود که بعضی نظرسنجیای انتخاباتی ایران رو تو صفحه انتخابات 2009 ایران لیست کرده بود، و البته با کمال تاسف عرض کنم که فیلتره این صفحه از ویکی‌پدیا!

و اما اصل ماجرا:

این عکسی که پایین می‌بینین، مربوط به نظرسنجی‌های مرکز نظرسنجی دانشگاه مریلند که 8 نظرسنجی قبل از انتخابات ایران برگزار کرده:

می‌بینیم که تو همه نظرسنجیا احمدی‌نژاد اول بود و فقط خب یه جاهایی کم و زیاد شده. از اولین نظرسنجی که حدودا 19 تا 21 ماه می بوده تا نظرسنجی چهارم که اول ژوئن بوده رای احمدی‌نژاد در حال سقوط بوده و بعدش می‌بینیم که مجددا صعود کرده. یه بررسی اگه بکنیم نشون میده که اون سقوط مال دورانیه که موج سبز داشته فراگیر می‌شده و ملت داشتن گرم می‌شدن با تبلیغات انتخاباتی آقای موسوی، اما از اوایل ژوئن یه اتفاقی افتاده که دوباره رای احمدی‌نژاد رو به افزایش می‌ذاره. اوایل ژوئن یعنی شروع مناظره‌های انتخابات. اینکه رای احمدی‌نژاد زیاد شده و رای موسوی و بقیه زیاد تغییری نکرده، نشون میده افزایش رای دکتر مربوط به افرادی میشه که قبلا تصمیم نگرفته بودن به کی رای بدن، و احتمالا با شعارایی که دکتر تو مناظره‌ها داده، تصمیم گرفتن به اون رای بدن.

نظرسنجی دیگه رو از موسسه TFT می‌ذارم. این نظرسنجی البته یکمی قدیمی‌تره. مربوط میشه به 11 تا 20 می. یعنی تا قبل از نظرسنجی دانشگاه مریلند. می‌بینیم که اینجا هم نسبت همونه، فقط تو نظرسنجی این موسسه تعداد کمتری نظرشون رو اعلام کردن و 27 درصد گفتن نمی‌دونم به کی رای میدم!

واشنگتن‌پست هم نظرسنجی کرده بود که نسبت آرای دکتر به مهندس 2 به 1 بوده ولی خب چند روز بعد انتخابات اعلام کرد که اون نظرسنجی مربوط به 33 تا 24 روز قبل انتخابات بوده و موج سبز هنوز را نیوفتاده و این حرفا. به خاطر همین قابل استناد نیست. خب ما هم استناد نمی‌کنیم حالا که خودشون می‌خوان!

اما موسسات دیگه‌ای هم هستن. فایلی که موسسه Charney Research رو سایتش قرار داده نتیجه نظرسنجی خود این موسسه و چندتا از موسسات دیگه رو با هم نشون میده. ببینیم: (البته این فایل نظرسنجی بین احمدی‌نژاد و "غیر‌احمدی‌نژاد" رو نشون میده)

خب ستون اول که نتیجه انتخابات رو نشون میده. دومی و سومی نظرسنجی‌های قبل از انتخابات دانشگاه مریلند و موسسه GlobeScan رو نشون میدن و دوتای بعدی نظرسنجی‌های بعد از انتخابات موسسات WPO و Charney Research که سپتامبر 2009 انجام شده. اینجا هم احمدی‌نژاد بالاتر از "غیراحمدی‌نژاد" بود!

این هم چندتا نظرسنجی دیگه که مربوط به بعد از انتخاباته:

آخری که همون ستون یکی مونده به آخر نمودار بالاتره، اما بقیه سه نظر سنجی که تو تاریخ نزدیک به انتخابات -بعدش البته- انجام شده هستن. اینجا هم که همه چی مشخصه.

خب حالا از اینکه کی قرار بود انتخاب بشه میایم کنار. میریم ببینیم چند درصد قرار بوده شرکت کنن:

همه نظرسنجی‌ها بالای 85 درصد رو نشون میدن!

و اما یه چیز مهم دیگه. خب خیلیا گفتن تقلب شده. ببینیم این خیلی‌ها (که معتقد هم بودن بی‌شمارن) چقدر بودن؟

خب. سوال اینه که آیا شما احمدی‌نژاد رو رئیس‌جمهور قانونی ایران می‌دونین؟ خط بالایی مربوط به مجموع همه اوناییه که جواب دادن و خط پایینی مربوط به طرفدارای موسوی. می‌بینیم که اعتقاد به درست بودن انتخابات برا طرفدرای موسوی همینطور کم شده و دیگه از حدود یه ماه که از انتخابات می‌گذره یواش‌یواش نظرا عوض میشه و 53 درصد میگن که بله احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور قانونیه.

دلیل این اختلاف هم تا حدود زیادی مربوط به اینه که طرفدارای موسوی واقعا بعد از راه‌اندازی موج سبز فکر می‌کردن که موسوی برنده انتخاباته. اینو این نظرسنجی نشون میده:

جالب البته اینه که درصد کلی کسایی که انتظار پیروزی احمدی‌نژاد رو داشتن کمتر از کساییه که طبق نظرسنجی‌ها به دکتر رای می‌دادن. اینجا میشه تاثیر تبلیغات وسیع و پر سر و صدای مهندس رو دید که البته تاثیرش اون چیزی که باید باشه نبود. به جای اینکه بتونه افراد زیادی رو به خودش جذب کنه تا رای بیشتری بیاره، طوری بود که فقط به افراد القا می‌کرد که مهندس برنده میشه. مشخصه دیگه، وقتی طرفدارای دکتر موقع انتخابات بیشتر سرشون به کار خودشون بود و طرفدارای مهندس که اکثرا شور و اشتیاق جوونی و تغییر و این چیزا داشتن همش تو خیابون در حال حرکات خودشون بودن، این مسائل کاملا طبیعیه.

و اما یک سوال: اینکه چرا من از هیچ نظرسنجی داخلی استفاده نکردم برای این مطلب! دلیلش مشخصه! اینه که نظرسنجی های داخلی از نظر من به جز برای خندوندن آدم برای هیچ کار دیگه ای مناسب نیست! متاسفانه تو نظرسنجی های داخلی اختلافاتی رو میبینیم که کاملا آدم رو متقاعد میکنه که یا نظرسنجی با هدف بالا بردن یه شخص خاصی انجام شده، یا اینکه خوشبینانه اگه نگاه کنیم، مجبوریم بگیم که مسئولین برگزاری نظرسنجی یک ذره هم علم این کار رو نداشتن و همینطوری یه چنگی به جامعه ی اطراف خودشون انداختن و یه مشت آدم شبیه به خودشون انتخاب کردن و ازشون نظرسنجی کردن! میتونین برین تو همون صفحه ی ویکیپدیا که گفتم (و البته گفتم که فیلتره) و تو قسمت نظرسنجیهاش نظرسنجیهای سایتها و موسسات ایرانی رو ببینین. دقیقا مرجع نظرسنجی که نزدیک به اصلاحاته موسوی رو اول دونسته و اونایی که به دولت نزدیکن احمدی نژاد رو! و این وسط نظرسنجی اعتمادملی جالب بوده که کروبی رو دوم کرده بود و موسوی رو سوم! در حالی که همه نظرسنجیای دیگه نشون میداد که کروبی تو خوشبینانه ترین حالت و تو اوج محبوبیتش تو این انتخابات، به 10 درصد هم نرسیده بود!